Verklarende woordenlijst

5-HIAA is een stof die uit serotonine wordt afgebroken (gemetaboliseerd). Een hoog niveau van 5-HIAA in een 24-uurs urinestaal kan gebruikt worden om te bevestigen of iemands symptomen, zoals blozen van de huid (vooral het gezicht) en diarree, al dan niet te wijten zijn aan carcinoïdsyndroom.

Een radioactieve stof of merkstof die wordt gebruikt bij een PET-scan om de locatie van NET te detecteren. Ook fluorodopa of 18F-DOPA genoemd.

Een hormoon en neurotransmitter. Ook epinefrine genoemd (VS).

Verpleegkundigen en ander personeel, zoals medisch assistenten die helpen bij de algemene zorg voor patiënten, zoals vervoer binnen de kliniek, het bereiden en opdienen van maaltijden, en het helpen van patiënten en verpleegkundig personeel.

Een specialist die radioactieve stoffen of radiofarmaceutica gebruikt om ziekten te diagnosticeren en te behandelen. Ze werken met technieken zoals scintigrafie, een beeldvormingsmethode die wordt gebruikt bij de diagnose van neuro-endocriene tumoren (NET).

Begeleidend personeel is getraind om psychologische ondersteuning te bieden aan mensen en hun families en hen te helpen praten over hun problemen en gevoelens.

Ook radiotherapie, bestralingstherapie of röntgentherapie genoemd. Deze procedure omvat het gebruik van hoogenergetische radiogolven, zoals röntgenstralen, gammastralen, elektronenstralen of protonen, om kankercellen te vernietigen of te beschadigen. Bestraling is een van de meest voorkomende behandelingen voor NET.

Ook wel totale lichaamsbestraling (total body irradiation, TBI) genoemd. Bij deze behandelingsmethode wordt bestraling aan het hele lichaam toegediend. Dit gaat om bestraling met hoge energie om kankercellen te vernietigen en tumoren te verkleinen.

Een andere naam voor nevenwerkingen

Een botscan. Een beeldvormingsonderzoek waarbij een zeer kleine hoeveelheid radioactieve kleurstof wordt gebruikt om problemen in de botten te helpen diagnosticeren. Hierbij krijgt men een injectie met een radioactieve stof die een radionuclide wordt genoemd. Een botscan kan ook botscintigrafie, een radionuclidescan of een scan met nucleaire geneeskunde worden genoemd.

NET die zich in de longen ontwikkelen. Er zijn twee soorten, afhankelijk van waar ze zich voordoen. Centrale bronchiale NET bevinden zich in de trachea (luchtpijp) en rond het centrale hoofdgebied van de longen. Perifere bronchiale NET bevinden zich meer aan de uiteinden van de longen. Bronchiale NET zijn de tweede meest voorkomende oorzaak van carcinoïdsyndroom. Bronchiale NET kunnen ook bronchiale carcinoïden of bronchiale carcinoïde tumoren worden genoemd.

Een dun, flexibel vezeloptisch instrument met een lichtbron en een weergaveapparaat of camera aan het uiteinde, dat wordt gebruikt om in de luchtwegen te kijken.

Een niet-chirurgische procedure die wordt gebruikt om met een bronchoscoop in iemands luchtwegen, dus in de longen, te kijken.

Buitensporige groei van bacteriën in de dunne darm of SIBO (small intestine baterial overgrowth) betekent dat er veel meer bacteriën dan normaal in de dunne darm zitten, wat een opgeblazen gevoel, winderigheid en diarree kan veroorzaken.

Een manier om beelden te maken van het maagdarmstelsel (spijsverteringsstelsel), met name van de dunne darm. Hierbij wordt een kleine capsule ingeslikt met de afmetingen en vorm van een pil. De capsule bevat een zeer kleine videocamera die foto's maakt van de binnenkant van de darm.

Het proces waarbij normale cellen kankercellen worden.

Carcinoïde tumoren of carcinoïden zijn verouderde termen voor neuro-endocriene tumoren (NET). De term wordt meestal gebruikt om gastro-intestinale NET of gastro-enteropancreatische NET (GEP-NET) te beschrijven.

Een groep symptomen die samen kunnen optreden wanneer NET hormonen vrijgeven, zoals serotonine, histamine en bradykinine. Deze symptomen omvatten mogelijk diarree, blozen van de huid (vooral het gezicht), piepende ademhaling, maagpijn en hartproblemen zoals hartkloppingen en hoge bloeddruk, maar variëren van persoon tot persoon.

Een type kanker dat begint in de cellen die de bovenste laag vormen van het gehele lichaamsoppervlak, maar ook van interne structuren en holtes. Carcinomen kunnen de borst, longen, prostaat en colon aantasten en behoren tot de vaakst voorkomende soorten kanker bij volwassenen.

Een arts die gespecialiseerd is in de diagnose en behandeling van ziekten die het hart en de bloedsomloop aantasten.

Een type neurohormoon (een chemische stof die door zenuwcellen wordt aangemaakt en wordt gebruikt om signalen naar andere cellen te sturen). Catecholaminen is een overkoepelende term voor de hormonen adrenaline, noradrenaline en dopamine. Een hoge concentratie catecholaminen in de urine of het bloed kan wijzen op de aanwezigheid van NET.

Geneesmiddelen die kankercellen doden. Kan oraal of via injectie in een ader of spier worden toegediend om NET te behandelen.

Een zeer ervaren arts die operaties uitvoert, zoals de verwijdering van neuro-endocriene tumoren (NET).

Chromogranine A of CgA is een eiwit dat wordt afgescheiden door neuro-endocriene weefsels. Het kan worden gebruikt als een marker bij bloedonderzoek of in weefselstalen om NET op te sporen. Het is een van de belangrijkste tumormarkers voor gastro-enteropancreatische neuro-endocriene tumoren (GEP-NET).

Een test die de binnenkant van de colon (dikke darm) onderzoekt. Tijdens deze test wordt een dun, buisachtig instrument, een colonoscoop, in de anus ingebracht en doorheen de darm geleid. De colonoscoop heeft een zeer kleine lamp en videocamera aan het uiteinde om de binnenkant van de darm te bekijken.

Een procedure waarbij kankercellen worden bevroren om ze te doden. Een dun chirurgisch instrument dat een cryosonde wordt genoemd, wordt doorheen de huid rechtstreeks in tumoren ingebracht om ze te bevriezen. Na de behandeling verwijdert het immuunsysteem van het lichaam het dode weefsel in de loop van een paar weken. Ook gekend als cryotherapie of cryochirurgie.

Ook gekend als cryoablatie, een procedure waarbij kankercellen worden bevroren om ze te doden. Een dun chirurgisch instrument dat een cryosonde wordt genoemd, wordt doorheen de huid rechtstreeks in tumoren ingebracht om ze te bevriezen. Na de behandeling verwijdert het immuunsysteem van het lichaam het dode weefsel in de loop van een paar weken. Ook gekend als cryotherapie of cryoablatie.

Een lang chirurgisch instrument met dunne punt dat wordt gebruikt om weefsels extreem af te koelen.

Computertomografiescan Een beeldvormingsmethode met röntgenstralen om dwarsdoorsnee-beelden van het lichaam te maken. CT-scans zijn een van de belangrijkste beeldvormingstechnieken die worden gebruikt voor het diagnosticeren en onder toezicht houden van NET.

Elke behandeling of proces dat cellen doodt. Chemotherapie en bestraling zijn twee vormen van cytotoxische therapie die worden gebruikt om kankercellen te doden.

Een soort operatie die wordt gebruikt om zoveel mogelijk van de kanker te verwijderen en zo chemotherapie of bestraling mogelijk of doeltreffender te maken. Debulking kan worden uitgevoerd wanneer het niet mogelijk is om een tumor in zijn geheel te verwijderen, bijvoorbeeld wanneer dit een orgaan ernstig zou kunnen beschadigen.

Een aanhoudend gevoel van verdriet, verlies van interesse of plezier, schuldgevoelens of lage eigenwaarde, verstoorde slaap of eetlust, vermoeidheid en slechte concentratie. Lichte depressie kan vaak worden behandeld zonder geneesmiddelen, maar mensen met matige of ernstige depressie kunnen langdurige behandeling met geneesmiddelen, professionele psychologische begeleiding of beide nodig hebben.

Een algemene term die vakere of dunnere ontlasting beschrijft dan normaal is voor u.

Een zorgverlener die deskundig is in dieet en voeding en die patiënten advies kan geven over hoe ze gezond kunnen eten.

De moleculen in cellen die genetische informatie dragen en deze van de ene generatie aan de volgende doorgeven. Ook desoxyribonucleïnezuur genoemd.

Een hormoon en neurotransmitter, vrijgegeven door de hersenen. Een hoge concentratie dopamine in de urine of het bloed kan wijzen op de aanwezigheid van NET.

Een beeldvormingstest waarbij ultrasoon geluid wordt gebruikt om bewegende beelden van het hart en de bloedsomloop doorheen de hartkleppen en -structuren te maken. Ook wel een hartecho of gewoon een echo genoemd.

Een procedure die gebruikmaakt van hoogenergetische geluidsgolven (echografie) om naar weefsels en organen in het lichaam te kijken. Echografiescans zijn een van de belangrijkste beeldvormingstechnieken die worden gebruikt voor het diagnosticeren en onder toezicht houden van NET. Echografie wordt ook wel sonografie genoemd.

Een procedure die gebruikmaakt van hoogenergetische geluidsgolven (echografie) om naar weefsels en organen in het lichaam te kijken. Echografiescans zijn een van de belangrijkste beeldvormingstechnieken die worden gebruikt voor het diagnosticeren en onder toezicht houden van NET. Echografie wordt ook wel sonografie genoemd.

Wanneer een bloedvat verstopt raakt. Wanneer lever-NET behandeld worden met radio-embolisatie, wordt een radioactief materiaal ingespoten in de bloedvaten die bloed naar de tumoren voeren. Dit sluit de bloedtoevoer naar de tumoren af en kan helpen om hun verdere groei te vertragen.

Bestaat uit cellen doorheen het hele lichaam die hormonen produceren. Dit zijn chemische stoffen die door de bloedsomloop worden vervoerd. Ze hebben een specifiek regelend effect op de activiteit van andere organen of cellen in het lichaam.

Een arts die zich specialiseert in het diagnosticeren en behandelen van aandoeningen die veroorzaakt worden door hormonale of endocriene onevenwichtigheden in het lichaam.

Een medisch hulpmiddel dat bestaat uit een lange, dunne, flexibele buis met een lampje en een videocamera aan het uiteinde en via de mond in het lichaam wordt ingebracht. Endoscopen kunnen worden gebruikt om te zoeken naar kankers die geen symptomen veroorzaken. Ze kunnen ook worden gebruikt om een weefselstaal (biopt) af te nemen voor verder onderzoek.

Een niet-chirurgische procedure die wordt gebruikt om met een endoscoop in iemands spijsverteringskanaal te kijken.

Een zeldzaam type neuro-endocriene tumor dat zich vormt in het midden van de bijnieren. Tekenen en symptomen zijn onder meer hoge bloeddruk (hypertensie) en hoofdpijn.

Doorgaans afgekort tot FDG. Dit is een radioactieve stof of merkstof die bij een PET-scan wordt gebruikt om bepaalde tumortypes in het lichaam te vinden.

NET die extra hormonen aanmaken, zoals gastrine, insuline en glucagon, wat tekenen en symptomen kan veroorzaken. Ook gekend als functionele tumoren, functionele NET of actieve NET.

Een radioactieve stof of merkstof die in het lichaam wordt geïnjecteerd en kan worden gebruikt om specifieke neuro-endocriene kankercellen te vinden tijdens een PET-scan.

Galzuren zijn hormonen die betrokken zijn bij de regeling van verschillende metabole processen, waaronder spijsvertering.

Een soort geneesmiddel om de opname van galzuur in de darmen te verminderen. Kan helpen om de hoeveelheid vet (lipoproteïne met lage dichtheid of ‘slechte’ cholesterol) in uw bloed te verlagen.

Een hormoon dat door de pancreas wordt afgegeven en waardoor de maag spijsverteringszuren en enzymen produceert. Gastrine kan worden gebruikt als een marker in bloedonderzoek om NET op te sporten en onder toezicht te houden.

Gastritis is een ontsteking, irritatie of erosie van het maagslijmvlies. Sommige mensen met gastritis ervaren geen enkele symptomen. Vaak voorkomende symptomen omvatten mogelijk verlies van eetlust, indigestie, zwarte ontlasting, misselijkheid en braken.

Een arts die gespecialiseerd is in het diagnosticeren en behandelen van aandoeningen van het maag-darmkanaal (spijsverteringsstelsel) – waaronder de slokdarm (oesofagus), maag en darmen (ingewanden), de pancreas en de lever.

Onderzoek van de binnenkant van de maag met een flexibele vezeloptische buis, een gastroscoop, die via de mond en slokdarm in de darmen wordt ingebracht.

Beschrijft in welke mate kankercellen wel of niet lijken op de normale cellen van het lichaam. ‘Goed gedifferentieerde’ kankercellen lijken erg op normale cellen, en zullen doorgaans langzamer groeien en uitzaaien dan ‘slecht gedifferentieerde’ of ‘niet-gedifferentieerde’ kankercellen die er heel anders uitzien en zich anders gedragen dan normale lichaamscellen.

Een gelokaliseerde tumor bevindt zich in één gebied van het lichaam.

Verleden tijd van het werkwoord metastaseren, dat uitzaaiing van het ene deel van het lichaam naar het andere betekent.

Ook gekend als gastro-enteropancreatische neuro-endocriene tumoren (GEP-NET) - een NET die wordt aangetroffen in het maagdarmstelsel (spijsverteringsstelsel) of de pancreas.

Geneesmiddelen of andere stoffen die de groei, ontwikkeling en uitzaaiing van kankercellen blokkeren. Deze behandelingen staan ook gekend als moleculaire gerichte behandelingen.

Een verpleegkundige die speciaal is opgeleid om patiënten met een bepaalde ziekte te behandelen, zoals neuro-endocriene tumoren (NET), en die kan optreden als consulent om andere zorgverleners te helpen bij de behandeling van patiënten.

Gastro-intestinale NET. Dat zijn de vaakst voorkomende soort NET (vroeger carcinoïde tumoren genoemd). Ze worden aangetroffen in het maag-darmkanaal en omvatten tumoren die zich ontwikkelen in de dunne of dikke darm, maag of slokdarm.

Een hormoon dat door de pancreas wordt aangemaakt en helpt om de bloedsuikerspiegel (glucose) te verhogen en in evenwicht te houden. Door de aanwezigheid van glucagon in het bloed te meten, kan men NET in de pancreas opsporen en onder toezicht houden.

Een niet-kankerachtig gezwel dat geen nabijgelegen weefsel binnendringt en niet uitzaait van het ene deel van het lichaam naar het andere.

Een beschrijving van hoe kankercellen er onder een microscoop uitzien en hoe snel ze groeien. Graden worden gebruikt bij de planning van de behandeling en de bepaling van de prognose.

Ook gekend als hepatische arteriële embolisatie (HAE) of transarteriële embolisatie (TACE) - Dit is een behandelingsmethode die wordt gebruikt voor de behandeling van primaire levertumoren en kankertumoren die naar de lever zijn uitgezaaid (gemetastaseerde levertumoren).

Een natuurlijk hormoon dat in het lichaam wordt aangemaakt en opgeslagen. Het maakt deel uit van de immuunreactie van het lichaam en wordt vrijgegeven bij een allergische reactie. Symptomen van gastro-intestinale NET (GI-NET) kunnen worden veroorzaakt door een buitensporige afgifte van histamine.

Chemische stoffen die via de bloedsomloop worden vervoerd en een specifiek regelend effect hebben op de activiteit van andere organen of cellen in het lichaam.

Een huisarts is een arts die alle soorten medische aandoeningen diagnosticeert en behandelt. De huisarts is vaak de eerste zorgverlener naar wie patiënten gaan voordat ze worden doorverwezen voor gespecialiseerde zorg. Een praktijkverpleegkundige werkt samen met de huisarts bij het beoordelen, screenen, behandelen en voorlichten van patiënten over gezondheid en kan helpen bij het toezicht op patiënten met langdurige aandoeningen.

Een hormoon dat in de pancreas wordt aangemaakt en dat de hoeveelheid suiker (glucose) in het bloed regelt. Gebrek aan insuline veroorzaakt een vorm van diabetes. Functionerende tumoren in de pancreas kunnen extra hoeveelheden insuline aanmaken.

Een stof die de natuurlijke reactie van het lichaam op infecties en andere ziekten kan verbeteren. Interferonen zorgen ervoor dat kankercellen zich niet kunnen delen zodat ze geen nieuwe kankercellen kunnen vormen, en ze kunnen de groei van tumoren vertragen. Het lichaam produceert van nature interferon. Het kan ook in het laboratorium worden gemaakt om kanker en andere ziekten te behandelen.

Ki-67 is een eiwit dat in kankercellen zit. Hiermee kan men een diagnose en prognose stellen van tumoren, waaronder NET. De Ki-67-index is een percentage dat aangeeft hoeveel er van dit eiwit op een bepaald moment in kankercellen zit. Hoe hoger de index, hoe sneller de kankercellen groeien. Met de resultaten kunnen artsen voorspellen hoe waarschijnlijk het is dat de kanker zal groeien of uitzaaien.

Een machine die elektriciteit gebruikt om een stroom snel bewegende subatomische deeltjes te vormen. Dit creëert straling met hoge energie die kan worden gebruikt om kanker te behandelen.

Neuro-endocriene tumoren in de longen - een zeldzame vorm van longkanker veroorzaakt door NET. Er zijn twee graden (graad 1 en graad 2) van long-NET, naargelang hoe snel ze groeien.

Tests die kijken naar hoe goed de longen werken, bijvoorbeeld door te meten hoeveel lucht iemand kan uitademen na een diepe inademing. Ook wel longfunctietests genoemd.

Een stof die straling uitzendt (radionuclide) en die een van de meest gebruikte radionucliden is voor peptide receptor radionuclide therapie (PRRT) bij de behandeling van NET.

Ook gekend als het gastro-intestinale (GI) gedeelte of het spijsverteringsstelsel. Dit is het orgaansysteem verantwoordelijk voor het consumeren en verteren van voedsel, het opnemen van voedingsstoffen uit voedsel en het afvoeren van afval. Het omvat de mond, keel, slokdarm, maag, dunne en dikke darm, het rectum en de anus.

Ook bekend als maagzweren. Maagzweren zijn zweren die zich ontwikkelen in het maagslijmvlies, het onderste gedeelte van de slokdarm of de dunne darm. Symptomen omvatten mogelijk buikpijn, een opgeblazen gevoel, brandend maagzuur en misselijkheid of braken.

Maligne (kwaadaardige) tumoren bestaan uit cellen die ongecontroleerd groeien. Cellen in deze tumoren kunnen nabijgelegen weefsels binnendringen en uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Verkort tot MEN - een zeldzame, genetische aandoening waardoor er zich tumoren ontwikkelen in endocriene klieren, meestal in de bijschildklieren, de hypofyse en de pancreas. Mensen met MEN 1 hebben een hoog risico op ontwikkeling van NET.

Een term die wordt gebruikt om tumoren te beschrijven die actief groeien en de energiebronnen van het lichaam gebruiken.

Een proces dat beschrijft hoe kankercellen uitzaaien van het ene deel van het lichaam naar het andere.

Secundaire kanker of tumoren die zich verder van de primaire kankerlocatie hebben ontwikkeld.

Uitzaaien van het ene deel van het lichaam naar het andere.

Een beeldvormingstest waarbij het radiofarmaceutisch middel metaïodobenzylguanidine (MIBG) gebruikt wordt om bepaalde soorten kanker in het lichaam te lokaliseren en diagnosticeren.

Een groep van twee of meer atomen die aan mekaar gekoppeld zijn doordat ze elektronen delen in een chemische verbinding. Moleculen zijn de fundamentele componenten van chemische verbindingen en zijn het kleinste deel van een verbinding dat kan deelnemen aan een chemische reactie.

Een beeldvormingsscan met magnetische kernresonantie. Een MRI-scan gebruikt een grote magneet en radiogolven om naar organen en structuren in het lichaam te kijken. Het is een van de belangrijkste beeldvormingstechnieken die worden gebruikt voor het diagnosticeren en onder toezicht houden van NET.

Zorgverleners uit verschillende klinische gebieden die patiënten advies kunnen geven over de verschillende aspecten van hun NET-zorg.

Dit bestaat uit een netwerk van neuro-endocriene cellen die over het hele lichaam zijn verspreid.

Cellen die verspreid zijn over een netwerk in het lichaam en samen het neuro-endocriene systeem vormen. Neuro-endocriene cellen geven hormonen af in het bloed die vervolgens specifieke lichaamsfuncties regelen, zoals metabolisme, groei en voortplanting.

Een tumor die begint in neuro-endocriene cellen en kan uitzaaien of metastaseren naar andere delen van het lichaam.

Afgekort tot NET - tumoren die ontstaan uit cellen van het neuro-endocrien stelsel van het lichaam. Neuro-endocriene neoplasmata (NEN) is een breder woord voor NET dat ook agressievere neuro-endocriene carcinomen (NEC) omvat. Een andere, verouderde, en algemeen vervangen term is carcinoïde tumoren. NET komen het vaakst voor in het spijsverteringsstelsel (gastro-intestinale of GI-NET), maar ze worden ook aangetroffen in de pancreas (pancreatische NET), de longen (long-NET) en de rest van het lichaam. GI-NET kunnen ‘middendarm-’ of ‘dunne darm’ NET zijn, naargelang waar in het maagdarmkanaal ze zich bevinden. Een overkoepelende term voor NET uit het maagdarmstelsel en de pancreas is gastro-enteropancreatische (GEP) NET.

Een zeldzame vorm van longkanker veroorzaakt door NET. Er zijn twee graden (graad 1 en graad 2) van long-NET, naargelang hoe snel ze groeien.

Een genetische aandoening die wordt gekenmerkt door veranderingen in huidkleuring (pigmentatie) en de groei van tumoren langs zenuwen in de huid, de hersenen en andere delen van het lichaam. Mensen met neurofibromatose type 1 hebben een hoog risico op ontwikkeling van NET.

Een peptide-neurotransmitter die in verschillende delen van de hersenen wordt aangetroffen. Neurotensine is betrokken bij vasodilatatie, lage bloeddruk en pijnperceptie. De concentratie neurotensine in het bloed kan worden gebruikt om NET op te sporen en onder toezicht te houden.

Tumoren die geen extra hormonen aanmaken. Ook gekend als niet-functionele tumoren. De meeste niet-functionele tumoren zijn kwaadaardig (kanker). Tekenen en symptomen worden veroorzaakt door de tumor naarmate deze uitzaait en groeit.

Een chemische stof die door sommige zenuwcellen en in de bijnier wordt aangemaakt. Deze stof kan als neurotransmitter en als hormoon werken. Ook norepinefrine genoemd (VS).

Een eiwit dat in het bloed kan worden gemeten en gebruikt wordt om het risico op hartfalen op te sporen en te evalueren.

Een beeldvormingstest gebruikt om bepaalde tumoren te vinden, waaronder NET. Radioactief octreotide wordt in een ader geïnjecteerd en gaat doorheen de bloedsomloop. Een apparaat voor het meten van straling (gammacamera) detecteert het radioactief octreotide (een geneesmiddel dat wordt gebruikt om NET te behandelen) en maakt foto’s waarop te zien is waar in het lichaam de tumorcellen zich bevinden. Ook somatostatinereceptorscintigrafie of SRS genoemd.

Een arts die gespecialiseerd is in de behandeling van mensen met kanker. Kankerartsen die gespecialiseerd zijn in de chirurgische behandeling van patiënten zijn gekend als chirurgisch oncologen, degenen die patiënten behandelen met medicatie worden medisch oncologen genoemd en degenen die bestraling gebruiken, heten bestralingsoncologen.

Een operatie voor NET omvat de fysieke verwijdering van tumoren.

Een team van gespecialiseerde artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners die zijn opgeleid om ondersteunende zorg, zoals pijnverlichting, te bieden aan mensen met langdurige, terminale ziekten, vooral tijdens de laatste levensdagen.

Een veervormig orgaan dat zich in de buik bevindt tussen de maag en de wervelkolom. Het is ongeveer 15 cm lang en geeft stoffen af die het lichaam helpen voedsel te verteren. De pancreas produceert ook het hormoon insuline, dat helpt de hoeveelheid suiker (glucose) in het bloed onder controle te houden.

Een hormoon dat door de pancreas wordt aangemaakt. De concentratie pancreatische polypeptiden is hoog in het bloed van mensen met pancreatische NET (pNET). De bloedconcentratie kan daarom worden gebruikt om pNET te diagnosticeren en onder toezicht te houden.

Ontwikkelt zich wanneer de pancreas niet goed werkt en niet voldoende enzymen kan produceren die nodig zijn voor de spijsvertering.

Pancreatische neuro-endocriene tumoren (pNET) - Tumoren die zich vormen in hormoonproducerende cellen (eilandjes van Langerhans) van de pancreas. Deze omvatten functionerende en niet-functionerende tumoren.

Ook gekend als pancreatische NET of pNET. Tumoren die zich vormen in hormoonproducerende cellen (eilandcellen) van de pancreas. Deze omvatten functionerende en niet-functionerende tumoren.

Tumoren die zich vormen in de pancreas. Deze tumoren omvatten mogelijk pancreatische neuro-endocriene tumoren (pNET).

Een zeldzaam type neuro-endocriene tumor die zich vormt in zenuwweefsel in de bijnieren en in de buurt van bepaalde bloedvaten. Tekenen en symptomen zijn onder meer hoge bloeddruk (hypertensie) en hoofdpijn.

Een arts die ziekten en aandoeningen vaststelt door de structuur en kenmerken van cellen en weefsels te bestuderen.

Een behandeling waarbij aan het oppervlak van kankercellen een klein eiwit afgegeven wordt dat aan een radioactieve stof (radionuclide) zit. Ook wel bestraling via hormoonafgifte genoemd.

Cryoablatie is een procedure waarbij kankercellen worden bevroren om ze te doden. Een dun chirurgisch instrument dat een cryosonde wordt genoemd, wordt doorheen de huid rechtstreeks in tumoren ingebracht om ze te bevriezen. Na de behandeling verwijdert het immuunsysteem van het lichaam het dode weefsel in de loop van een paar weken. Ook gekend als cryotherapie of cryochirurgie.

(Percutane injectie met alcohol). Wordt gebruikt voor de behandeling van leverkanker. Bij deze behandeling wordt zuivere alcohol via de huid rechtstreeks in de levertumor geïnjecteerd. De alcohol doodt vervolgens de kanker door het weefsel te dehydrateren en de bloedtoevoer ernaar te stoppen. Ook gekend als een percutane ethanolinjectie (PEI).

Een gespecialiseerd team van artsen en verpleegkundigen die interventies en behandelingen bieden voor het beheer van pijn, zoals de pijn die gepaard gaat met neuro-endocriene tumoren (NET).

Pancreatische neuro-endocriene tumoren - tumoren die zich vormen in cellen die hormonen aanmaken (eilandjes van Langerhans) van de pancreas. Deze omvatten functionerende en niet-functionerende tumoren.

Een PET-scan is een beeldvormingstechniek die kan laten zien hoe lichaamsweefsels werken en hoe ze eruit zien. Het kan helpen bij het diagnosticeren en beoordelen van de ernst van een kanker. Bij deze scan kan een radioactieve merkstof geïnjecteerd, ingeslikt of geïnhaleerd worden, afhankelijk van welk orgaan of weefsel wordt onderzocht door de PET-scan.

Een groep symptomen—waaronder pijn of ongemak in de buik en veranderingen in stoelgangpatronen—die samen optreden.

De plaats in het lichaam waar een tumor begint.

De oorspronkelijke of eerste tumor in het lichaam. Kankercellen kunnen vanuit een primaire tumor naar andere delen van het lichaam uitzaaien en secundaire tumoren vormen. De plaats waar een primaire tumor in het lichaam begint, wordt de primaire plaats genoemd.

Probiotische supplementen zijn levende bacteriën en gisten die goed of nuttig zijn voor uw maagdarmstelsel.

Preventieve behandeling of werking.

Een medische voorspelling over de waarschijnlijke oorzaak en afloop van een ziekte.

Een maat voor het aantal cellen in een tumor die zich aan het delen zijn (prolifererend).

Een zorgverlener die gespecialiseerd is in hoe de geest werkt en hoe die het gedrag beïnvloedt.

Gebruikt straling voor de behandeling van NET die zich in de lever hebben ontwikkeld. Dat is vergelijkbaar met hepatische chemo-embolisatie, maar in plaats van chemotherapie gebruikt men bestraling om de bloedtoevoer naar NET-cellen in de lever te blokkeren. Dit proces voorkomt dat de tumor zijn hormonen in de bloedsomloop vrijgeeft. Ook bekend als hepatische arteriële embolisatie (HAE).

Radiofrequente ablatie (RFA) maakt gebruik van warmte die door radiogolven wordt geproduceerd om kankercellen te doden. RFA wordt toegediend met een sonde (elektrode) die via de huid in de tumor wordt geïnjecteerd. De elektrische stroom van de sonde verwarmt de kankercellen tot hoge temperaturen, waardoor ze worden vernietigd.

Een arts die gespecialiseerd is in het diagnosticeren en behandelen van ziekte en letsel aan de hand van medische beeldvormingstechnieken, zoals röntgenfoto's, computertomografie (CT), beeldvorming door magnetische kernresonantie (MRI), positronemissietomografie (PET), fusiebeeldvorming en echografie.

Een radionuclide (soms radio-isotoop of isotoop genoemd) is een chemische stof die een soort radioactiviteit uitzendt, namelijk gammastralen.

Ook wel bestralingstherapie, bestraling of röntgentherapie genoemd. Deze procedure omvat het gebruik van hoogenergetische radiogolven, zoals röntgenstralen, gammastralen, elektronenstralen of protonen, om kankercellen te vernietigen of te beschadigen. Bestraling is een van de meest voorkomende behandelingen voor NET.

Een soort bestraling waarbij gebruik wordt gemaakt van hoogenergetische straling van röntgenstralen om kankercellen te doden en tumoren te doen krimpen.

Een beeldvormingstest gebruikt om bepaalde tumoren te vinden, waaronder NET. Een radiofarmaceutisch beeldvormingsmiddel wordt in een ader geïnjecteerd en gaat doorheen de bloedsomloop. Een apparaat voor het meten van straling (gammacamera) detecteert het radioactief geneesmiddel en maakt foto’s waarop te zien is waar in het lichaam de tumorcellen zich bevinden.

Een beeldvormingstest die tweedimensionale beelden produceert van hoe de radioactiviteit over weefsels verspreid is na de interne toediening van een radiofarmaceutisch beeldvormingsmiddel. Radioactieve beeldvormingstests omvatten octreotidescan, botscintigrafie en MIBG-scan.

Ook gekend als een secundaire tumor of metastase. Dit is een tumor die zich vormt door kankercellen die vanuit een primaire tumor naar andere delen van het lichaam uitzaaien. De secundaire tumor is hetzelfde type kanker als de primaire tumor.

Een hormoon en neurotransmitter dat/die in veel weefsels van het lichaam wordt aangetroffen. Symptomen van gastro-intestinale NET (GI-NET) kunnen worden veroorzaakt door een buitensporige afgifte van serotonine.

Een hormoon dat de afgifte van andere hormonen stopt, zoals gastrine, insuline en glucagon. Symptomen van gastro-intestinale NET (GI-NET) kunnen worden veroorzaakt door een buitensporige afgifte van somatostatine.

Medicatie die de werking van het hormoon somatostatine kopieert of nabootst. Somatostatineanalogen kunnen de symptomen van NET verminderen door te voorkomen dat het lichaam te veel hormonen aanmaakt. Ze kunnen het rood worden van de huid en diarree verminderen en de tumorgroei helpen vertragen. Toegediend via injectie.

Een procedure die gebruikmaakt van hoogenergetische geluidsgolven (echografie) om naar weefsels en organen in het lichaam te kijken. Echografiescans zijn een van de belangrijkste beeldvormingstechnieken die worden gebruikt voor het diagnosticeren en onder toezicht houden van NET. Echografie wordt ook wel sonografie genoemd.

Het kankerstadium geeft een indicatie van waar de kanker zich bevindt en hoe ver die in het lichaam is uitgezaaid.

Een term die wordt gebruikt om stoelgang te beschrijven die een grote hoeveelheid vet bevat. De stoelgang zal er lichtkleurig uitzien, sterk onaangenaam geuren, kan vettig lijken en kan moeilijk door te spoelen zijn. Als u steatorroe hebt, moet u misschien medicatie op voorschrift nemen om de spijsvertering te bevorderen. Praat dus met iemand van uw NET-team.

Een procedure waarbij de bloedtoevoer naar een tumor wordt geblokkeerd (geëmboliseerd) en chemotherapie rechtstreeks in de tumor wordt toegediend. TACE wordt gebruikt voor de behandeling van leverkanker en wordt ook wel chemo-embolisatie of hepatische arteriële embolisatie (HAE) genoemd.

Een zeldzaam hormoon dat wordt aangetroffen in de pancreas, de darmen en het centrale zenuwstelsel. Ook gekend als vasoactief intestinaal polypeptide of VIPoom. Dit hormoon stimuleert de insuline- en glucagonafgifte. De concentratie vaso-intestinaal peptide kan in het bloed worden gemeten om NET op te sporen en onder toezicht te houden.

Medewerkers die niet noodzakelijkerwijs zorgverleners zijn, maar nog steeds betrokken zijn bij patiëntenzorg, zoals medisch assistenten (ook gekend als ziekenhuis- of afdelingsassistenten) en administratief personeel.

Het gebruik van geneesmiddelen ter vervanging van enzymen die de pancreas niet langer kan aanmaken of vrijgeven. Deze enzymen omvatten enzymen die helpen bij het verteren van eiwitten, koolhydraten en vetten.

Een genetische aandoening waardoor bloedvaten abnormaal groeien. Mensen met het syndroom van Von Hippel-Lindau (VHL) hebben een hoog risico op ontwikkeling van NET.

Een stof die straling uitzendt (radionuclide) en die een van de meest gebruikte radionucliden is voor peptide receptor radionuclide therapie (PRRT) bij de behandeling van NET.

Een aandoening die ontsteking van het maag-darmkanaal (spijsverteringsstelsel) veroorzaakt. Deze aandoening behoort tot een groep ziekten die samen inflammatoire darmziekten worden genoemd. De ziekte van Crohn kan gelijk welk gebied van het spijsverteringsstelsel aantasten, van de mond tot de anus.